Các bạn biết không, có những lúc trong đời, mình nhìn vào một cái gì đó và tự động thốt lên: “Cái này thì chịu, không thể làm được.” Tôi cũng đã từng như vậy, nhìn vào cái mục tiêu tự do tài chính và cái ngưỡng kỹ năng cần thiết để đạt được nó, và thấy nó xa vời vợi.
Gần đây, tôi quyết định lao đầu vào một lĩnh vực mà trước đây tôi coi là “vô vọng”: đó là làm chủ cái mảng lập trình hệ thống tự động hóa giao dịch tốc độ cao. Nghe có vẻ phức tạp và cao siêu, nhưng thực ra, nó chỉ là một mớ code khổng lồ, cần độ chính xác gần như tuyệt đối, và đòi hỏi phải hiểu cả kiến thức tài chính lẫn kỹ thuật. Tôi đã bắt đầu cuộc hành trình này vào một buổi tối muộn, khi tôi nhìn vào số dư tài khoản và quyết định phải thay đổi. Tôi đã chán ngấy cái cảm giác mình cứ mãi giậm chân tại chỗ.
Tôi dốc hết sức vào việc học. Tôi đã mua gần chục khóa học online, thức trắng đêm đọc tài liệu, và cố gắng lắp ghép những mảnh kiến thức rời rạc đó lại với nhau. Kết quả là gì? Ba tháng đầu tiên, tôi thất bại hoàn toàn. Thuật toán tôi viết ra thì chạy loạn xạ, dữ liệu tôi thu thập thì thiếu trước hụt sau, và cái hệ thống giao dịch thử nghiệm thì sụp đổ liên tục. Mỗi lần máy tính báo lỗi, cái từ “không thể” lại như một tiếng sét đánh thẳng vào đầu tôi. Nó khiến tôi nghi ngờ bản thân, nghi ngờ cả cái quyết định ban đầu của mình.
Đỉnh điểm là một lần, sau khi dành nguyên tuần để sửa một lỗi nhỏ, tôi chạy thử nghiệm và thấy nó lại quay về điểm xuất phát. Tôi đã muốn đập tan cái máy tính đó và vứt hết sách vở. Nhưng rồi, tôi dừng lại. Tôi ngồi yên lặng cả tiếng đồng hồ và tự hỏi: Liệu cái này thực sự là không thể, hay là do tôi đang tiếp cận sai cách? Tôi nhận ra rằng, vấn đề không phải là khả năng của tôi, mà là cái tư duy “làm hết mọi thứ cùng lúc” và chấp nhận từ bỏ quá nhanh.
Từ khoảnh khắc đó, tôi xóa bỏ cái từ “không thể” khỏi bộ não. Tôi thay thế nó bằng câu hỏi: “Làm thế nào để làm được nó, chỉ cần từng chút một?” Tôi bắt đầu ghi chép lại mọi hành động, mọi thất bại, và đúc kết ra bốn mẹo thực chiến mà tôi đã áp dụng triệt để:
4 Mẹo Thực Chiến Giúp Tôi Đập Tan Chữ “Không Thể”
Sau khi thay đổi tư duy, tôi thiết lập lại toàn bộ quy trình làm việc. Đây là cách tôi đã thực hiện từng bước một:
- Mẹo 1: Phân mảnh cái “khổng lồ” thành “vụn vặt không thể thất bại”.
Tôi ngừng cố gắng xây dựng toàn bộ hệ thống giao dịch tự động trong một tháng. Thay vào đó, tôi chia nhỏ mục tiêu. Mục tiêu tuần này là gì? Chỉ cần viết một đoạn code đảm bảo lấy được dữ liệu giá từ một sàn giao dịch, và lưu nó vào database mà không bị lỗi. Chỉ vậy thôi. Việc này nghe thì dễ, nhưng khi bạn thấy cái mục tiêu quá nhỏ bé, bạn sẽ có động lực để hoàn thành nó ngay lập tức. Cảm giác thành công vụn vặt đó là liều thuốc mạnh nhất chống lại sự nản chí.
- Mẹo 2: Đề ra Quy tắc “Ngày Không Về Mo” (No-Zero Day).
Tôi đã tuyên bố với bản thân rằng, dù có bận đến mấy, dù có mệt đến mấy, tôi cũng phải đụng chạm vào dự án này ít nhất 30 phút mỗi ngày. 30 phút này có thể là đọc một tài liệu, sửa một dòng code, hay chỉ là xem lại các ghi chú cũ. Quan trọng là hành động tích lũy. Nếu tôi không thể viết code, tôi buộc mình phải đọc về logic giao dịch. Nếu tôi quá mệt để đọc, tôi ép mình phải sắp xếp lại các file dự án. Không có ngày nào là ngày trắng, như vậy đà tiến lên không bao giờ bị dừng lại.
- Mẹo 3: Thiết lập cơ chế “Không thể rút lui” bằng trách nhiệm công khai.
Một mình làm dễ bỏ cuộc lắm. Tôi tìm kiếm một nhóm nhỏ những người cùng chí hướng trên mạng (qua các diễn đàn ẩn danh) và cam kết báo cáo tiến độ hàng tuần. Tôi thậm chí còn tự hứa với một người bạn thân rằng, nếu tôi bỏ cuộc, tôi sẽ phải mời anh ấy một bữa ăn đắt tiền. Nghe có vẻ buồn cười, nhưng cái áp lực nhẹ nhàng từ bên ngoài này đã cố định tôi lại. Tôi phải hoàn thành vì tôi không muốn bị mất mặt, và tôi cũng không muốn mất tiền. Áp lực công khai khiến việc từ bỏ trở thành một lựa chọn khó khăn hơn nhiều.
- Mẹo 4: Đón nhận thất bại như dữ liệu quý giá.
Trước đây, mỗi lần code lỗi là tôi lại bực mình và coi đó là thảm họa. Bây giờ, tôi thay đổi cách nhìn. Tôi bắt đầu ghi lại chi tiết lý do code lỗi, và đặt tên cho mỗi lần thất bại là một “điểm dữ liệu”. Tôi đã lặp lại việc chạy thử nghiệm liên tục, chấp nhận rằng mình có thể thất bại 50 lần, nhưng lần thứ 51 sẽ là lần thành công. Tôi làm rõ từng chi tiết: lỗi này xảy ra khi nào, với dữ liệu nào, và tại sao. Việc này biến cảm xúc tiêu cực thành phân tích logic. Từ đó, tôi tối ưu hóa được quy trình học hỏi của mình nhanh gấp ba lần.
Sau khoảng sáu tháng kiên trì áp dụng triệt để bốn nguyên tắc này, điều mà tôi từng coi là “không thể” đã bắt đầu hiện hình. Hệ thống giao dịch tự động của tôi cuối cùng đã chạy ổn định trên môi trường thử nghiệm. Nó không phải là hoàn hảo, nhưng nó đã làm được điều mà chín tháng trước tôi nghĩ là nằm ngoài tầm với.
Tôi muốn chia sẻ điều này để các bạn thấy rằng, cái ngưỡng “không thể” nó không nằm ở ngoài kia, mà nó nằm ngay trong đầu mình. Chỉ cần bạn bẻ gãy nó bằng những hành động nhỏ, liên tục, và có trách nhiệm, mọi thứ đều có thể làm được. Hãy bắt tay vào làm ngay hôm nay!
